Tuzla, de zinkende stad

1 augustus 2021: Sremski Karlovci – Tuzla (Bosnië-Herzegovina) 200 km

2 augustus 2021: Tuzla – Mrkonjic Grad 240 km

Vooraleer we vertrekken uit de charmante stad Sremski Karlovci moet er nog een ding gebeuren, een bezoek aan het graf van Branko Radičević, een beroemde Servische dichter die Radenko kopzorgen op school bezorgde. De nationaal geroemde poëet werd geboren in 1824 en stierf al op 29 jarige leeftijd aan tuberculose. Ondanks zijn korte leven, werden zijn schrijfsels verplichte lectuur op de schoolbanken. 30 jaar na zijn dood werd hij herbegraven op de top van een berg in Sremski Karlovci, de stad waar hij school liep. Het is een flinke zoek- en klimtocht door de bossen van het Fruška Gora nationaal park om het graf te vinden. Radenko spoelt er zijn jeugdfrustraties ter plekke door met een rakija.

De job roept en Radenko moet stilaan weer naar België. Onze gezamenlijke trip zit er bijna op. Ik breng hem terug naar MrKonjic Grad in 2 dagen met een laatste tussenstop in Tuzla. Daar hebben we afgesproken met Meliha Halilbašić. Ik ontmoette deze sympathieke dame vorig jaar tijdens een raftingtour in Foca en zij is bereid om ons rond te gidsen in haar woonplaats.

Tuzla ligt in het noordoosten van Bosnië-Herzegovina en is de derde grootste stad van het land. Er zijn geen camperplaatsen of campings. Het is behelpen. De politie komt tussenbeide als we parkeren op een verboden plek. Ze wijzen vriendelijk de weg naar een betaalparking aan de rand van de stad en verzekeren ons dat we er kunnen slapen. Ze loodsen me zelfs in tegengestelde richting door het pokkedrukke verkeer om de parking te bereiken.

Tuzla was ooit een van de belangrijkste industriezones van de natie dankzij de zoutmeren. Miljoenen jaren geleden was dit stuk land onderdeel van de Pannonische Zee. De lokale bevolking leefde duizenden jaren van de zoutwinning, ook nadat de zee al lang was opgedroogd. In 2003 werd het resterende zoute water naar boven gehaald in de vorm van drie stuwmeren aangevuld met de kunstmatige Slano watervallen. Tuzla is daardoor de enige stad ter wereld met zoutmeren, zandstranden en watervallen in het stadscentrum. Het water zou geneeskrachtige eigenschappen hebben en daarnaast zorgt het voor ontspanning en waterpret bij temperaturen van 38 graden zoals vandaag. Het is er over de koppen lopen. Zonnekloppen aan de stadsstranden kan een hele dag voor een beperkte toegangsprijs, maar onze privégids heeft nog andere dingen in petto.

Helaas hebben de ondergrondse zoutwinningen uit het verleden in het centrum ook een aantal nadelen voor de stad. De bodem onder de stad zinkt stilaan weg en historische gebouwen scheuren of storten gedeeltelijk in. In het oude stadscentrum zijn hier en daar de gevolgen zichtbaar aan de gebouwen. Ook de mooie bioscoop werd gesloten door instortingsgevaar.

Meliha is een uitstekende gids en laat ons kennismaken met het gezellig centrum dat ’s avonds helemaal tot leven komt. De stad is autovrij en staat vol met oude kleurrijke panden. Het contrast is groot. Sommige huizen zijn vervallen als gevolg van verzakkingen door de vroegere zoutwinning, anderen zijn volledig gerenoveerd. Het grootste plein is het Trg Slobode met in het midden een fontein en een replica van het helemaal ineengezakte oude Habsburgse gebouw uit een van de vorige eeuwen.

Op de meeste postkaarten uit Tuzla staat de Čaršijska džamija, een 16de eeuwse Ottomaanse moskee.

Tuzla heeft jammer genoeg ook een oorlogsverleden. Het monument voor de moskee is ter herdenking van de genocide tijdens de laatste burgeroorlog. Alsof dat nog niet genoeg was, volgde er op 25 mei 1995 een granaatinslag op een drukke voetgangerskruising aan Café Kapija. Er vielen 72 slachtoffers en 240 gewonden. Op de plek waar vroeger de deur van het café was, staat nu een monument met alle namen van de slachtoffers.

Aan de rand van het stadspark staat een mooie Orthodoxe kathedraal die in de avonduren extra verlicht wordt. Die merken we op als we na een leuke avond in het gezelschap van Meliha terugkeren naar de bus voor de nacht.

Slapen blijkt onmogelijk door de warmte. Er volgt nog een praatje met de parkeerwachter die zijn nachtshift doet, tot het wat afgekoeld is. Het is al na middernacht wanneer de temperaturen een beetje zakken.

De rit naar MrKonjic Grad is meteen ook het afscheid van Radenko. Hij is inmiddels onderweg naar Slovenië en morgen vervolg ik mijn weg naar Georgië alleen. Jammer maar helaas.