De gekleurde moskee van Travnik

1-3 september 2022: Banja Luka – Banja Luka 0 km

4-5 september 2022: Banja Luka – Jajce 71 km

6-8 september 2022: Jajce – Travnik – Sarajevo 162 km

Sinds 2 september is mijn status van soloreiziger naar groepsreiziger veranderd. Ik ontmoet 29 reisgezellen in Banja Luka voor een 3 weken durende roadtrip langs de hoogtepunten van Bosnië-Herzegovina en Montenegro. Alle avonturiers zijn landgenoten met hun eigen huis op wielen. De karavaan bestaat uit 16 voertuigen. “Reisleider” Ingrid is geboren! Het is even wennen. De gevarieerde trip is een aaneenrijging van daguitstappen onder begeleiding van plaatselijke gidsen, sportieve uitdagingen, culinaire ervaringen en vrije tussenstops tijdens rijdagen. De job van een vrijwillige reisleider bestaat voornamelijk uit informeren, coördineren, communiceren, catering,… en nog meer. Er blijft weinig tijd over om verhalen te schrijven.

Travnik staat aangestipt als vrije tussenstop tijdens de groepsverplaatsing van Jajce naar Sarajevo. De middelgrote stad met ongeveer 50.000 inwoners is bekend omwille van het fort op de heuvel. Travnik wordt in 2 gesneden door een grote rijbaan (E661) met de middeleeuwse burcht aan de ene kant en het oude centrum aan de andere kant. Het kasteel kwam enkele weken geleden aan de beurt. Het meest opvallende gebouw in het andere stadsdeel is de Šarena džamija oftewel de kleurrijke moskee. De moskee werd oorspronkelijk gebouwd in de 2de helft van de 16de eeuw en omwille van totale verloedering herbouwd in 1757. Na een verwoestende brand in 1815 was er opnieuw werk aan de winkel. Op de gevels werden kleurrijke motieven in de vorm van bloemen en wijnranken aangebracht. Op het gelijkvloers werd ruimte gecreëerd voor handelaars. Oorspronkelijk waren er 27 winkelpanden. Ik heb het huidige aantal niet nageteld. De belastingen op de koopwaar gebruikte men om de moskee te onderhouden. De winkeliers van vandaag doen om dezelfde reden nog steeds schenkingen. De gebedsruimte bevindt zich op de eerste verdieping. Binnenin zijn de muren versierd met fresco’s. Het plafond is in felle kleuren geschilderd. De kleurrijke moskee heeft haar naam niet gestolen. De minaret van de Šarena džamija is enig in zijn soort omdat ze aan de linkerkant staat. Hier is mogelijk een technische verklaring voor. Omwille van een stromende beek aan de rechterkant was het risico op verzakkingen waarschijnlijk te groot. De moskee is vrij te bezoeken, blootvoets en met hoofddoek.

Een van de commerciële panden van de moskee is het koffiehuis Vezirov dućan. De traditioneel ingerichte koffiebar is een unieke ontmoetingsplaats waar oude gebruiken nieuw leven wordt ingeblazen. Koffie wordt eigenhandig gemaald en volgens het aloude procedé gezet. Voor theeliefhebbers is er een ruime keuze aan natuurlijke kruiden, uit het Vlašić gebergte. Koffie- en theedrinken gaat gepaard met typische zoetigheden zoals baklava, dadelkoekjes, appeltaartjes en andere zoetigheden. Op deze plek gaan cultuur, traditie en kunst hand in hand. Kunstenaars en schrijvers ontmoeten elkaar en stellen hun werken voor aan een geïnteresseerd publiek. Ik drink een café-rosé-latte, versierd met rozenblaadjes. De speciale koffie is ook een klein kunstwerk en smaakt best lekker.

Een volgende niet te missen locatie ligt even verderop. In het geboortehuis van Ivo Andrić, de enige Bosnische schrijver die ooit de Nobelprijs voor literatuur won, is een klein museum gevestigd. De man heeft slechts 2 jaar in het huis gewoond. Een deel van het oorspronkelijke interieur is nog intact. Naast de vele originele werken in de boekenkasten hangen er foto’s van de belangrijke momenten uit het leven van de schrijver. Op het gelijkvloers is een restaurant gevestigd. Een inkomticket voor het museum kost 4 KM. Gepensioneerden krijgen korting. Ik ook!