Bratislava

29 maar 2024: Bratislava – Bratislava 0 km

Kasteel Devin ligt ongeveer 10 km verwijderd van Bratislava. De eerste opdracht voor een bezoek aan de Slowaakse hoofdstad, is de bushalte vinden. Google Maps maakt dat snel duidelijk. De bus (lijn 29) rijdt elk halfuur en de halte ligt slechts 500 m van het parkeerterrein. Dat is een meevaller. Google Maps vertelt niet hoe je een ticket op de kop moet tikken en dat is niet zo eenvoudig. Enfin, eens je weet hoe alles in elkaar zit, valt het nogal mee. Tickets zijn niet bij de chauffeur te verkrijgen. Je kan er eentje aanschaffen bij de automaten naast de bushalte, tenminste als er een staat. Toevallig heeft mijn bushalte geen automaat. De halte op de parking heeft wel een automaat, maar die ben ik nietsvermoedend voorbij gelopen. De ochtend begint als notoire zwartrijder. Volgens andere passagiers is het nochtans mogelijk om op de bus een ticket aan te schaffen met een of andere applicatie of een sms. Tijdens de halfuur durende rit hebben mijn medereizigers alles uit de kast gehaald om voor een geldig ticket te zorgen en dat is hopeloos mislukt. Een Belgische telefoon doet niet zomaar wat je wil op het Slowaakse netwerk.

Ik stap af bij de ‘dubbele’ SNP brug naast de UFO toren bij de Donau. Dubbele brug omdat bovenaan het gemotoriseerd vervoer rijdt en onderaan de fietsers en voetgangers. De UFO uitkijktoren is het symbool van Bratislava zoals de Eiffeltoren dat voor Parijs is. Het uitkijkplatvorm bevindt zich 95 meter boven de rivier en bij helder weer kan je 100 km in elke richting het landschap bewonderen. Bovenin bevindt zich een bar en een restaurant. Voor klanten is het betreden van het uitkijkplatvorm gratis. Wie alleen wil kijken zonder iets te consumeren, betaalt entreegeld. De UFO toren is dagelijks geopend tussen 10.00 uur en 23.00 uur. Ik ben een vroege vogel en de voordeur is nog gesloten. Ik wandel de brug over langs de ene kant, bewonder de UFO en keer via de andere zijde, waar je een mooi uitzicht op het kasteel van Bratislava hebt, terug.

Bratislava is sinds 1993 de jonge hoofdstad van Slowakije, maar dat is niet altijd zo geweest. De stad, die ooit Prešporok heette, behoorde lange tijd tot het machtige Hongaarse rijk. In 1526 werden de Hongaren verslagen door de Turken waardoor het gebied uiteen viel. Een deel kwam onder het gezag van het Ottomaanse rijk. Budapest dat tot dan toe de hoofdstad was van het Hongaarse rijk, viel ook in handen van de Ottomanen. In Slowakije kon de Oostenrijks-Hongaarse monarchie zich handhaven en de hoofdstad verschoof naar het huidige Bratislava. Tussen 1526 en 1784 bleef de monarchie in Bratislava en tot 1830 werden daar 19 Habsburgse vorsten gekroond. De kroning van een vorst was een hele belevenis die gepaard ging met een soort triomftocht door het centrum. Als je in de voetsporen wil treden van de vroegere koningen kan je de Kroningsroute volgen. Dat doe je door de gouden kroontjes op de grond te volgen. Toegegeven, het is niet altijd even gemakkelijk. Soms zijn de kroontjes afgesleten en soms raak je gewoon het spoor bijster. Het is in elk geval een leuke wandeling door autovrije straten langs historische gebouwen en torens. De Kroningsroute op het kaartje is waarschijnlijk niet 100% juist, maar tot zover was ik in ieder geval zelf mee.

Het parcours begint aan de voet van het kasteel en gaat vervolgens naar de St Maarten Kathedraal, een van de oudste kerkgebouwen van de stad. In deze kerk vonden minstens 11 kroningen van koningen en koninginnen plaats. De kerktoren vormt samen met de naburige vesting en stadswallen de skyline van de oude stad. Via het steegje tegenover het gebouw kan je een stuk tussen de oude stadsmuren doorlopen. Op de muur aan de linkerkant hangen portretten van een aantal gekroonde hoofden.

Ik ben inmiddels de te volgen kroontjes al even kwijtgespeeld, maar bij de volgende stop, het Oude Raadhuis, vind ik de gouden tegeltjes weer terug. Het gebouwencomplex is ontstaan uit meerdere woonhuizen in de vijftiende eeuw en biedt onderdak aan enkele musea, waaronder het stadsmuseum van Bratislava. Er is geen tijd voor een museumbezoek, want ik zoek kroontjes.

Het traject gaat verder naar de Franciscaanse kerk, het oudste religieuze gebouw in Bratislava. Deze kerk werd ingewijd in het jaar 1297. Het gebouw werd meermaals beschadigd door brand en aardbevingen. Daardoor is alleen de pastorie in zijn originele vorm bewaard gebleven. Tijdens de kroningen sloegen de kersverse koningen hier edelen tot ridder. Aan de achterkant van de kerk is een klein park met enkele kunstwerken.

De Michaëlspoort is de volgende tussenstop. Het is de enige van de vier stadspoorten van de middeleeuwse vestingwerken die bewaard is gebleven. Nu is er een museum gevestigd waar de geschiedenis van de vestingwerken aan bod komen. Er worden ook wapens tentoongesteld. Op de zesde verdieping van de toren is een balkon met uitzicht op de oude stad.

Tot slot loop ik langs het Primaatpaleis dat in de jaren ’90 een tijdje dienst deed als presidentieel paleis toen Slowakije net onafhankelijk was geworden. Het mooie, roze gebouw is gelegen op een leuk plein en de binnenkoer is vrij toegankelijk. Daar staat de fontein van St. Georges en de Draak.

Een stadswandeling door Bratislava is ook een tocht langs tal van standbeelden waar toeristen graag mee op de foto gaan. Er zijn mooie sculpturen, minder mooie en ook grappige. Zo vind je op het centrumplein het standbeeld van een werkende man. Het is een bronzen beeld van een rioolwerker die uitrust op de rand van een mangat en passanten gadeslaat. Als je zijn hoofd aanraakt, mag je een wens doen.

Bratislava heeft veel meer te bieden dan dit verhaal doet vermoeden. Het beroemde Slowaakse radiogebouw in de vorm van een piramide, het presidentieel paleis en de blauwe kerk, heb ik bijvoorbeeld niet gezien. De dag is voorbij gevlogen en het wordt tijd om voor de terugrit wel een busticket te bemachtigen en de juiste bushalte te zoeken. Zwartrijden komt niet altijd goed.