Martin Brod

24 mei 2018: Bihac – Kulen Vakuf 69 km

We vertoeven al enkele dagen in de omgeving van Bihac. De stad wordt omschreven als het bruisende centrum van het Una-Sagagebied. We vangen hiervan een glimp op als we door de stadskern rijden. Onze interesse gaat eerder uit naar het Una Nationale Park in de streek rondom Bihac. Vandaag gaan we op zoek naar de spectaculaire watervallen in het dorpje Martin Brod. De weg ernaartoe is op zijn minst gezegd avontuurlijk. Halverwege onze bestemming is de rijbaan onderbroken door wegenwerken. Er is geen sprake van omleiding. We slalommen tussen de vrachtwagens, graafkranen en bulldozers door.

De wegenarbeiders gaan gewoon opzij als we voorbij rijden. Martin Brod is een klein dorp met de watervallen als hoogtepunt. Het is een populaire plek voor een dagje uit bij de plaatselijke bevolking. Er zijn enkele picknickplaatsen naast het water en een paar terrasjes. De parkeermogelijkheden zijn beperkt. Via een kort maar steil bospad zijn de watervallen bereikbaar. De toegangsprijs is 2 BAM (Bosnische Mark) per persoon. Dat is omgerekend 1 luttele Euro.

De watervallen van Martin Brod hebben hun eigen Romeo & Julia-legende. In dit geval gaat het om Martha en een onbekende soldaat. Martha, een welgestelde jonkvrouw opgroeiend in een burcht, woont op de ene oever, de soldaat op de andere. Martha is verliefd, maar haar ouders keuren een liefdesrelatie met een gewone sterveling af.  Ten einde raad probeert Martha het wilde water over te zwemmen om haar geliefde te bereiken. Maar dat mislukt en Martha verdrinkt. Het laatste wat men van haar ziet, zijn haar blonde lokken. De naam Martin Brod is afgeleid van deze legende. Martin verwijst naar Martha en Brod betekent burcht.

Wanneer we de watervallen bezoeken, zien we een houten bord met het opschrift “Laundry mill 200 meters”. De nieuwsgierigheid is gewekt. 200 meter verder zien we enkele huisjes los van elkaar, allen met een eigen groentetuin. Bij een van de woningen staat een 2 de pijl naar de laundry mill, 70 meter naar links. Wanneer we het huisje voorbij gaan komt er een jonge knaap van een jaar of 11 naar buiten. Nadat hij in het Engels vraagt of we graag de molen-wasmachine willen zien, trekt hij zijn schoenen aan voor een was-demonstratie.

Achter in de tuin staat de natuurlijke wasmachine. De jongen legt uit dat het systeem enkel dient voor het wassen van groot wasgoed. Er wordt gebruik gemaakt van het stromende water van de nabijgelegen watervallen. Een deken gaat in een grote ton en de “wasmachine” wordt aangezet met een houten stok.  Het wasproces begint. Als de was proper is, wordt de was-ton stilgelegd met diezelfde stok. Dit procedé is volgens de jonge gids 2000 jaar oud. We betalen 1 BAM (0,5 €) om zijn leerrijke voorstelling bij te wonen.

In Kulen Vakuf, niet ver van Martin Brod stoppen we bij Camping Center Discover Bihac (http://www.raftinguna.com/en). Ook deze camping ligt vlak naast rivier de Una en is gespecialiseerd in het begeleiden van rafting avonturen. Kajaks huren is ook een mogelijkheid.

Het is een mooi kampeerterrein met een gezellig barretje en een speciale bewoner. Alba, de hond gedraagt zich als een echte waterrat. Ze vertoeft meer in de rivier dan op het land. We worden enthousiast onthaald aan de receptie. Het terras ligt op een heuveltje boven het water. Het uitzicht is  schitterend. Als avondeten wordt er in de bar 1 gerecht geserveerd. Vandaag zijn het patatjes met goulash. We gaan graag in op de uitnodiging van de kok.