Muhlama en de theeplantage

10 september 2021: Hopa – Hopa 0 km

Ik ben nog steeds in Odun Ateşinde Çay, het theecafé van Yaşar Topal in Hopa. De plaats betekent letterlijk vertaald “thee op een houtvuur”. Maar er is meer dan dat. Yaşar’s gastvrijheid kent geen grenzen. ’s Morgens verrast hij met een uitgebreid Turks ontbijt, aangevuld met muhlama. Dat is een typisch ontbijtgerecht uit de noordelijke Zwarte Zee regio. Het is een mix van locale kazen, samengesmolten met grof gemalen maïsmeel. Het wordt gekookt in een koperen pan met twee handvaten. Het resultaat is een dikke, ietwat lopende kaasbrij. Men eet het met brood in combinatie met de reguliere Turkse ontbijtbestanddelen zoals tomaten, komkommers, olijven,… en in dit geval aardappelen uit de houtkachel.

Yaşar laat me vervolgens zijn theeplantage zien. Deze ligt niet ver van het theecafé. De korte autorit gaat over een onverharde weg steil naar boven. Het theeveld ligt op de flank van een heuvel. Het pad is smal en omkeren lukt niet. Yasar rijdt in achteruit de berg weer af en dat is spannend. Voor een bekwame chauffeur is dat een fluitje van een cent. De korte jeepsafari is mooi meegenomen.

De theeregio in Turkije beperkt zich tot het noorden van Trabzon tot Artvin. De plant groeit hier het best omwille van de vruchtbare bodem en het Pontisch klimaat dat gekenmerkt wordt door zacht weer en grote hoeveelheden neerslag. In de winter komt de temperatuur nauwelijks onder het vriespunt en de zomers zijn gematigd warm. De Turken zijn nu de grootste theedrinkers ter wereld. Maar dat was niet altijd zo. De eerste stekjes werden aangevoerd uit China rond 1870. Tot die tijd was Turkse koffie de favoriete drank. Tijdens de eerste wereldoorlog werd koffie schaars en bijgevolg duur. In die periode werd massaal overgeschakeld op goedkopere thee. Thee kweken is intensieve arbeid. De planten worden 3 keer per jaar gesnoeid en dat lukt enkel met hulp van hardwerkende, ervaren arbeiders.

Zwarte thee wordt het meest gedronken. Yasar vertelt me dat een en dezelfde theeplant ook groene en witte thee oplevert. De traditionele zwarte thee wordt na de oogst onderworpen aan een productieproces in de theefabrieken. Dit gebeurt met de grotere groene blaadjes. Groene thee is het goedkoopst. Die is zelf te maken door de kleinere blaadjes te laten trekken in kokend water. De witte thee is de duurste. Deze luxeversie maakt men van de knopjes tussen de theeblaadjes. De massa knopjes, nodig om een kop thee te maken is veel groter.

Yaşar heeft vanaf volgend jaar bijkomende zorgen. Hij zaait vanaf dan ook de Andy’s Pepper. Of het ooit tot een peperplantage komt, valt af te wachten. Het begin is alleszins gemaakt…

Ik overnacht nog 1 keer aan dit bijzondere theecafé. De reis is meer dan half en de lange terugrit naar België begint stilaan.