Kumrovec, geboortestad van Tito

29 december 2021: Tuheljske Toplice – Kumrovec – Krk 241 km

Kumrovec ligt verscholen tussen de groene Zagorje heuvels, niet ver van de Sloveense grens. Het dorp met amper 1500 inwoners staat met stip op de wereldkaart dankzij één legendarische inwoner. Kameraad Josip Broz Tito werd hier in 1892 geboren in een doorsnee boerengezin. Na een carrière van slotenmaker, soldaat, verzetsstrijder, partizanenleider en maarschalk werd hij in 1953 president voor het leven. Hij zette Joegoslavië met zijn eigenzinnige communistische koers op de wereldkaart en wist zo de opmars van Rusland naar het westen te stoppen. De omstreden leider drukte een grote stempel op de politieke geschiedenis van Joegoslavië en Europa. Na Tito’s dood viel het verenigd Joegoslavië langzaam maar zeker uit elkaar, wat uiteindelijk leidde tot een burgeroorlog. Jaren na zijn dood in 1980 is hij nog steeds een veel besproken figuur met voor- en tegenstanders.

Het geboortehuis van Tito, een van de beroemdste huizen van Kroatië staat in Kumrovec in het goed bewaarde etnische dorp “Staro Selo”. Het openluchtmuseum met een dertigtal authentieke huizen is een kennismaking met vroegere gebruiken en tradities. Op een van de huizen hangt een bord: “Kameraad Tito is hier geboren”. Naast het huis staat een standbeeld van de man.

Het oude dorp is een prachtig bewaard stuk geschiedenis. Minder goed vergaat het de politieke school van Tito die even verderop, aan de rand van het dorp staat te verkommeren. Het hypermoderne gebouw werd opgetrokken in 1975. Tito vond het destijds nodig om de communisten een sterkere theoretische achtergrond van het Marxisme bij te brengen. Het uit de kluiten gewassen pand is 5901 vierkante meter groot, omvat 4 verdiepingen met collegezalen, 145 slaapkamers en moderne sportinfrastructuur. Pas in 1990, 10 jaar na Tito’s dood werd de school gesloten. Het complex werd nog even gebruikt om Kroatische troepen op te leiden maar maakte in 1991 plaats om oorlogsvluchtelingen uit Vukovar onder te brengen. Na de burgeroorlog gingen de deuren definitief dicht, waarna het verval onmiskenbaar startte. Omwille van de bouwvallige staat is het verboden om het gebouw te betreden. Het bouwwerk blijft ondanks zijn belabberde conditie een indrukwekkende constructie uit een vroeger tijdperk. Een korte tussenstop is een aanrader om dit stuk Joegoslavische geschiedenis op te snuiven. De voormalige school staat de koop voor iets meer dan een miljoen Euro. Er is wel een beetje werk aan de winkel. Wie biedt?

Na het bezoek aan Kumrovec zetten we koers naar het zuiden. De bestemming is de stad Krk op het gelijknamige eiland. Het koude en mistige weer verandert stilaan in een zonniger alternatief en dat is mooi meegenomen. Onderweg volgt een onvoorziene stop door de Kroatische politie. De agenten rijden in een anoniem voertuig en halen me met veel moeite aan de kant. Het is niet de bedoeling om te vluchten, maar hun stopteken is op zijn minst onduidelijk. Af en toe blauwe zwaailichten opzetten, is niet voldoende. Pas wanneer de wagen naast me komt rijden en de inzittende handmatig een stopteken gebaart, begrijp ik de bedoeling. De dienstdoende agent kan er gelukkig om lachen. Hij wil controleren of er illegale passagiers meereizen. Als dat niet het geval blijkt, mogen we snel verder.

Krk is het grootste Kroatische eiland en ook het levendigste. In de zomermaanden is het een populaire toeristische bestemming. Het eiland is verbonden met het vasteland door een indrukwekkende 1,5 km lange tolbrug. Nu is de doortocht om een of andere reden gratis.

Camper Stop Felix, vlakbij het oude stadscentrum van Krk is de plek om te parkeren voor de nacht. De bewoners hebben hun tuin omgetoverd tot een camperplaats met alle faciliteiten. Er is slechts plaats voor 7 campers maar in deze tijd van het jaar staan we er helemaal alleen. De dag eindigt met een avondwandeling door het mooi versierde stadscentrum.