De grot van Tito in Drvar

8 juni 2022: Kulen Vakuf – Bol (Kroatië) 273 km

Bol, het oudste dorp op het eiland Brač staat aangestipt als volgende halte. Het is een kort intermezzo aan de Dalmatische kust om even te genieten van zon en strand. Dat laatste valt nog af te wachten. Er wordt heel veel regen en onweer voorspeld.

Het traject naar het zuiden heeft een boeiende tussenstop in petto ter hoogte van het stadje Drvar. De naam werd afgeleid van het Bosnische woord drvo, wat hout betekent. De omgeving bestaat voornamelijk uit bossen. De houtindustrie doet in deze regio al jaren gouden zaken. Drvar staat nog om een andere reden in de geschiedenisboeken en dat is de belangrijkste drijfveer om een tussenstop in te lassen. Tijdens de 2de wereldoorlog was hier tijdelijk het hoofdkwartier van maarschalk Josip Broz Tito en zijn partizanenleger gevestigd. Op 25 mei 1944, niet toevallig Tito’s geboortedag, was de plek het middelpunt van de Duitse operatie Rösselsprung. Er werden vanuit de lucht honderden Duitse militairen gedropt met als voornaamste doel Tito te liquideren. De Duitsers, bijgestaan door Kroatische grondtroepen veroverden de stad na 2 dagen vechten maar Tito ontsnapte miraculeus. Hij hield zich schuil in een grot achter zijn hoofdkwartier en bleef onvindbaar. Het houten gebouw ligt hoog tegen een rotswand aan en is lastig te bereiken. Dat mogen we zelf aan den lijve ondervinden. De klauterpartij via een rotsachtige helling is een uitdaging. De regen maakt de ondergrond extra glad. De stevige, metalen leuningen bieden gelukkig voldoende houvast om ongeschonden boven en weer beneden te geraken.

Enkele huizen op het terrein zijn ingericht als museum. Naast legeruniformen en oude voorwerpen zijn er foto’s van Drvar te bewonderen doorheen de geschiedenis. Je komt er onder meer te weten dat de stad in het Joegoslavië tijdperk bekend was onder de naam Titov Drvar.

Aan de ingang (of uitgang) van het museumterrein is een souvenirshop. Hier zijn allerlei attributen te verkrijgen uit het Tito tijdperk. Radenko schaft zich meteen een pioniersuniform aan. Dat bestaat uit een blauw hoofdeksel in combinatie met een rode sjaal. Kinderen die voor het eerst naar het lager onderwijs gingen, werden pionier. Dat was in het voormalige Joegoslavië een belangrijke gebeurtenis die elk jaar op 25 mei (geboortedag Tito) massaal werd gevierd. De pioniersbeweging werd georganiseerd vanuit de overheid en was gebaseerd op het scoutsmodel. Sport, spel, vaardigheden en parate kennis, maar ook het onderwijzen van communistische principes stonden centraal. Bij Radenko roept het enige “Joego-nostalgie” op.

Na het bezoek aan Drvar gaat de route verder naar Bol. Het is nog een heel eind rijden. Om het eiland Brač te bereiken, is een ferry nemen noodzakelijk. In Makarska zijn er in deze periode van het jaar 4 overtochten per dag. Reserveren is niet nodig. Aan de kleine haven is een parkeerstrook voorzien voor voertuigen die op de boot wachten. Het loket om een ticket aan te schaffen is aan de overkant van de straat. Het opent een uur voor afvaart. De laatste oversteek van de dag vertrekt om 20.00 uur. Dat betekent nog even geduld. Aan de boulevard in Makarska zijn er veel terrassen die de wachttijd aangenaam maken.

Rond 20.45 uur meert de ferry aan in Sumartin. Er resten nog een 30-tal km in de duisternis om te arriveren op Camping NO 1 (http://www.kampmario-bol.com/#), naast het bekende surfstrand Zlatni Rat. Morgen gaan we op ontdekking in Bol.