Het kasteel van Ostrovica en Jabukovača brouwen

17 oktober 2022: Japodski Otoci – Kulen Vakuf 33 km

Helemaal in het zuiden van het Una nationaal park ligt Camp Buk (http://camp-buk.ba/). Het kampeerterrein is een prima uitvalsbasis om de 2 bekendste watervallen van het natuurpark Martin Brod en Strbacki Buk te bezoeken. Wie voor het eerst in Bosnië-Herzegovina is, mag geen van beide natuurwonderen missen. Gebruik de zoekfunctie op de homepagina voor meer informatie, want wij doen vandaag iets helemaal anders. De taken worden verdeeld. Tina springt op de fiets om het dorpje Kulen Vakuf te verkennen en ik trek wandelschoenen aan om het kasteel van Ostrovica te bekijken.

Het fort staat op een steile heuvel en is goed zichtbaar vanaf Camp Buk. Het vraagt enig klimwerk om er te komen. Officieel bedraagt de afstand 3,3 km maar dat geldt alleen voor wie de juiste route volgt. Daar wringt het schoentje. Ik moet af en toe op mijn stappen terugkeren wegens een foute afslag. Dat is niet erg want de “verkeerde” paden hebben ook hun charmes.

Het doel komt in zicht na 5,1 km. Het informatiebord aan de ingang geeft meer inkijk in de geschiedenis. Het kasteel werd zo goed als zeker gebouwd in het begin van de 15de eeuw op de fundamenten van eerdere vestingwerken uit de Romeinse tijd of misschien zelfs vroeger. In 1407 duikt het fort voor het eerst op in officiële geschriften. Het behoort dan toe aan de Bosnische groothertog Sandalj Hranić die het in de schoot geworpen kreeg als bruidsschat voor zijn vrouw Katarina Vukčić. Die meneer was geen lieverd. Hij verliet zijn vrouw en verkocht het huwelijkscadeau snel aan de Venetianen. Nadien kreeg hij het aan de stok met Jan en alleman, heulde met de vijand en zaaide dood en verderf. Ik vraag me af of Katarina haar deel kreeg, maar dat staat niet in de geschiedenisboeken. Van 1523 tot 1878 viel Ostrovica onder Ottomaanse heerschappij. In die tijd diende de burcht als militair bolwerk en werd ze uitgebreid en verstevigd. De versterkte vesting werd geregeld aangevallen door andere veroveraars maar dat mislukte telkens. Na het vertrek van de Turken raakte het kasteel langzaam in verval. Tegenwoordig wordt het beschermd als nationaal monument van Bosnië-Herzegovina. Er gebeuren af en toe renovatiewerken om het uitzicht aantrekkelijker te maken voor toeristen. Het panorama vanaf de heuvel op de Una rivier en het dorp is zoals verwacht schitterend. De kasteelruïnes zijn toegankelijk maar het binnenplein is begroeid met hoog opgeschoten onkruid. Het is onmogelijk om het grondoppervlak duidelijk te zien. Buiten blijven lijkt veiliger. De houten toren vooraan is netjes opgeknapt.

Naar beneden gaan is uiteraard een stuk makkelijker. De circulaire route gaat via de andere kant en komt uit in het centrum van Kulen Vakuf. De brug is kenmerkend voor het dorp en staat regelmatig afgebeeld op oude foto’s die her en der in de straten hangen.

’s Avonds volgt nog een superleuke verrassing. We duiken in de wereld van de rakija. Het is de nationale drank die de Balkan verenigt in al hun verschillen. Wat bier betekent voor een Belg, is Rakija voor de Bosniërs. Het is vrij gebruikelijk om ’s morgens bij de koffie een borrel te nemen. Volgens de traditie is dat goed voor de gezondheid. Het doodt de bacteriën. Ook toeristen ontsnappen er niet aan. Bij aankomst op een camping wordt vaak een borrel aangeboden als verwelkoming, of je het nu lekker vindt of niet. Rakija is de verzamelnaam voor vruchtenjenevers en bestaat voor ongeveer 40% uit alcohol. Het wordt gedestilleerd uit gefermenteerd fruit. Er zijn oneindig veel variaties. Elke vrucht geeft een specifieke smaak aan de drank en draagt een andere naam, afhankelijk van het gebruikte ingrediënt. Šljivovica is gemaakt van pruimen, loza van druiven, kruška van peren, Dunjevača van kweeperen,… De vruchtenjenevers worden naar aloude traditie zelf gemaakt. Elk dorp, hoe klein ook heeft een aantal rakija specialisten en stokerijen. Wij mogen zomaar bij eentje op bezoek in de buurt! Er wordt jabukovača gemaakt in de tuin. Dat is rakija van appels. Het fruit wordt aan een langdurig proces onderworpen eer het klaar is voor de laatste fase. Plukken, schillen, fermenteren, destilleren,… Wij zijn getuige van dat laatste. Alles is puur natuur. Zelfs het water dat gebruikt wordt tijdens de procedure komt rechtstreeks uit de Una rivier. En natuurlijk moeten we ook proeven… Živjeli (proost)!